PARAFIA ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA W JEŻOWIE SUDECKIM
Proboszcz: ks. Andrzej Szarzyński
Adres: ul. Boczna 6, 58-521 Jeżów Sudecki
Telefon: +48 75 713 22 53
E-mail: parafia-jezow@wp.pl
Dekanat: Jelenia Góra Zachód
Msze Święte
NIEDZIELE:
+ kościół św. Stanisława: 8.00, 10.00, 12.00
+ kościół św. Michała Archanioła: 17.00
DNI POWSZEDNIE: 17.50
Kościół św. Michała Archanioła.
Kościół św. Michała, określany jako kaplica, czyli kościół bez wieży, został wzniesiony w 1574 roku przez protestantów. Prawdopodobnie powstał na miejscu innego kościoła zbudowanego przy cmentarzu, poza granicami wsi Jeżów Sudecki, na którym chowano ofiary dżumy. Kościół należał do miasta Jelenia Góra. Hans Lutsch – niemiecki historyk sztuki i konserwator zabytków, szacujący powstanie budowli na drugą połowę XVI wieku, tak go opisuje: jest to mała dwuosiowa budowla zakończona sklepieniem stropowym, posiada półkoliste okno wychodzące na wschód, przedzielone w środkowej części słupem prostopadle wciskającym się w sklepienie. Półkoliste okna położone po stronie południowej znajdują się w niszy, natomiast ściana północna nie posiada okien.
Opis kościoła kontynuuje kapłan, pisarz religijny i historyk Kościoła na Śląsku Hermann Hoffmann: zakrystię, która ma sklepienie krzyżowe, dobudowano od strony północnej. Na jej drzwiach widnieje data 1718 rok. Po północnej oraz zachodniej stronie kościoła stoją podesty. Drewniane słupy, które je podpierają, są osobliwie skręcone i przypominają poskręcane postronki. Do wyposażenia wnętrza należy piękny ołtarz wzniesiony w 1660 roku, w czasie, gdy parafia Jelenia Góra znajdowała się w rękach jezuitów. Jego środkowa część przedstawia obraz św. Barbary. Pomiędzy figurą św. Katarzyny, a figurą innej męczennicy, prawdopodobnie św. Agnieszki, znajduje się obraz przedstawiający anioła. Umieszczono go pomiędzy płaskimi figurami jezuickich świętych: Ignacego i Xawerego. Nad ołtarzem widnieje napis IHS. Ambona zaś jest prostym renesansowym dziełem z obrazami czterech ewangelistów. Kościół stoi na cmentarzu otoczonym półkoliście murem, a dzięki licznym tujom charakteryzuje się szczególnym urokiem.
W sprawozdaniu wizytacyjnym z roku 1668 wspomniano krótko na temat budowli: „Jest tam kościółek św. Barbary i św. Michała znajdujący się w posiadaniu wsi Jeżów. W kościółku znajduje się ołtarz”. Dokładniejszą informację przedstawiono w 1687 roku: „Wydaje się, że kaplica wraz z cmentarzem we wsi Jeżów Sudecki, wzniesiona ku czci św. Barbary, pochodzi z okresu rozprzestrzeniania się dżumy. Było to najdogodniejsze wyjście uniknięcia transportu zmarłych. Położenie cmentarza i kościółka wydaje się tę tezę potwierdzać, gdyż obiekty leżą z dala od wsi, pośród pól. W kapliczce tej można zobaczyć uroczy ołtarz. Reszta wywiera równie miłe wrażenia. Budowla ciągle utrzymana jest w dobrym stanie. Przy kapliczce chowani są zmarli z Jeżowa”.
Przez stulecia pieczę nad budynkiem i cmentarzem sprawował urząd miejski Jeleniej Góry. Jednocześnie współdecydował on o obsadzie kolejnych księży. W czasie reformacji wieś Jeżów Sudecki, podobnie jak miasto Jelenia Góra, opowiedziała się za ewangelią i właśnie staraniem ewangelickich mieszkańców Jeżowa Sudeckiego został zbudowany ewangelicki kościół św. Michała. 18 lutego 1654 roku, podczas kontrreformacji, siłą odebrano kościół jeżowskim ewangelikom. To wydarzenie wspomina protokół: „18 lutego, środa popielcowa. Jeżów podlega radzie Jeleniej Góry. Było obecnych dwóch ludzi z miasta. Kościół zbudowany został przed 80 laty przez protestantów. W środku jest jeszcze nie w pełni wykończony. Ma tylko jeden mały dzwon”.
Chociaż większość mieszkańców wsi była wyznania ewangelickiego, kościół św. Michała pozostał filią katolickiego kościoła parafialnego miasta Jelenia Góra do 1945 roku. Pomimo trudnych doświadczeń przeszłości ewangelicy i katolicy żyli w Jeżowie Sudeckim w zgodzie, o czym świadczy ich zaangażowanie podczas zbiórki na rzecz drugiego dzwonu. Skromne wyposażenie kościoła św. Michała nie uchroniło go po roku 1945 od wielu włamań.
Od 1945 roku, czyli od zakończenia II wojny światowej, miejscowość Jeżów Sudecki wchodziła w skład parafii św. Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze, jako filia tamtejszej parafii, a zabytkowy kościół z XVI wieku, stojący na cmentarzu, służył jako kościół filialny. 15 sierpnia 1947 roku odbyła się okolicznościowa uroczystość poświęcenia kaplicy cmentarnej, która staraniem wszystkich mieszkańców – Polaków została odnowiona. Jesienią 1968 roku przystąpiono do naprawy polnej drogi prowadzącej do kościoła, a rok później, w 1969 roku, odbudowano brakujące części starego, zabytkowego muru wokół kościoła obejmującego cmentarz. Teren cmentarza został powiększony i ogrodzony przez parafian w 1972 roku oraz poświęcony uroczyście jako cmentarz parafialny. Z podziału parafii św. Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze erygowano 23 kwietnia 1972 roku parafię Jeżów Sudecki. Po kilku latach funkcjonowania nowej części cmentarza konieczne okazało się jego dalsze powiększenie. Urząd Gminy w Jeżowie Sudeckim nieodpłatnie przekazał teren przylegający do istniejącego cmentarza oraz dofinansował w znacznej części jego ogrodzenie.
W latach siedemdziesiątych w kościele parafialnym pod wezwaniem św. Michała Archanioła wykonano wiele prac remontowo – renowacyjnych: odgrzybiono wnętrze i zabezpieczono fundamenty, ułożono posadzkę terakotową, odnowiono ołtarz, zabezpieczono dach oraz wzmocniono konstrukcję drzewną wewnątrz wieży kościoła. Ponadto do okien wstawiono kraty, pomalowano i odnowiono elewację zewnętrzną oraz poszerzono zakrystię, a także zrobiono nowe ławki i szafę na paramenty kościelne i wyremontowano organy, wstawiając brakujące głosy.
W Schematyzmie Archidiecezji Wrocławskiej widnieją zapiski na temat budowli kościelnej informujące o tym, że jest to murowany kościół jednonawowy, wzniesiony w 1547 roku, założony na rzucie prostokąta o sklepieniu krzyżowym, przebudowany w XIX i XX wieku. Jest to budowla salowa nakryta sklepieniem kolebkowym z lunetami oraz ośmioboczną sygnaturką na kalenicy dwuspadowego dachu. We wnętrzu zachował się barokowy ołtarz z końca XVII wieku. Późnorenesansowe wyposażenie kościoła datowane jest na I połowę XVII wieku.
W 2008 roku rozpoczęły się ponowne prace remontowe wewnątrz kościoła św. Michała, wykonano także elewację oraz wymieniono pokrycie dachowe budynku. W kolejnym roku rozpoczęły się prace renowacyjne ołtarza, ambony, chóru oraz malowideł na suficie świątyni, wykonano również nową podłogę. W 2010 roku został zamontowany w kościele odnowiony ołtarz. W 2014 roku rozpoczęły się prace renowacyjne organów, które trwały do 2017 roku. W 2018 roku odnowiono drzwi do kościoła i zakrystii oraz okiennice na wieży kościoła.
Prace konserwatorskie w kościele św. Michała Archanioła, prowadzone systematycznie od 2008 roku, przywróciły poszczególnym elementom wyposażenia ich pierwotną aranżację estetyczną. W czasie ostatnich prac remontowych drzwi zakrystii odczytano na nich datę – 1718 rok. Dzięki inicjatywie proboszcza ks. Andrzeja Szarzyńskiego do ołtarza powróciła w roku 2021 kopia obrazu św. Barbary. Podjęte przy ołtarzu prace stały się również okazją do odkrycia przenośnego ołtarza z relikwiami św. Thordora męczennika i św. Kolumby męczenniczki, konsekrowanego przez wrocławskiego biskupa pomocniczego Józefa Ferche 28 kwietnia 1944 roku.
Kościół św. Michała Archanioła położony niegdyś poza miejscowością, dzisiaj na jej obrzeżach, jest kościołem parafialnym, odprawiana jest w nim jedna Msza Święta niedzielna o godzinie 17.00. Odnowione wnętrze kościółka nastraja do skupienia i modlitwy, stanowi też szczególne miejsce dla społeczności miejscowości, bowiem po 1945 roku kościół św. Michała Archanioła stał się miejscem modlitwy Polaków, którzy po wojnie przybywali na Ziemie Odzyskane.
Kościół św. Michała Archanioła.
Kościół wzniesiony w II poł. XVI w., przebudowany w XIX i na początku XX w. Jest to budowla salowa, z wnętrzem nakrytym sklepieniem kolebkowym z lunetami, emporą obiegającą nawę z trzech stron i ośmioboczną sygnaturką na kalenicy dwuspadowego dachu. W elewacjach skromny portal kamienny z XVII w., okna rozglifione, zamknięte półkoliście. We wnętrzu zachował się barokowy ołtarz z końca XVII w. drewniana polichromowana ambona i polichromowany prospekt organowy z XVIII w., obrazy i rzeźby z przełomu XVII i XVIII w.
Kościół filialny pw. św. Stanisława Biskupa M.
Kościół zbudowano w latach 1982-1984. Jest to obiekt współczesny jednonawowy, salowy założony na rzucie prostokąta z wyniesionym ponad nawę prezbiterium, nakryty stropodachem, podbitym od wnętrza drewnianą klepką. W elewacjach okna o różnym wykroju i powierzchni doświetlają wnętrza zakończone drewnianą emporą. Wystrój i wyposażenie współczesne.
Ważne strony internetowe:
